İzmir’e Özgü Kelimeler: Sadece Bir İzmirlinin Anlayabileceği Deyimler ve Günlük Dile Dair Notlar

İzmir’e Özgü Kelimeler: Sadece Bir İzmirlinin Anlayabileceği Deyimler ve Günlük Dile Dair Notlar

İzmir’in sadece havası, denizi, boyozu ve gevreği değil, konuşma dili de kendine özgüdür. İzmir’de yaşamış ya da oraya kısa süreliğine bile uğramış biri, şehrin insanlarının sıcacık gülümsemeleriyle birlikte kullandıkları bazı kelimelere de aşina olur. Ancak bu kelimelerin anlamları ilk başta herkes için net olmayabilir. İşte İzmir’e özgü, yerel halk arasında sıkça kullanılan kelimeler ve deyimler:

  1. Gevrek (Simite "Hayır" Diyoruz)

İzmir’de simit kelimesini duymanız neredeyse imkânsızdır. Çünkü burada simit değil, gevrek yenir.

"Bir gevrek, bir boyoz, bir de çay varsa sabah tamamdır."

  1. Boyoz

Türkiye’nin birçok yerinde bilinmese de İzmir’de kahvaltının yıldızıdır. Bol yağlı, çıtır çıtır bu hamur işi, çoğu zaman yumurta ve çay ile birlikte tüketilir.

"Boyozsuz kahvaltı, kahvaltı değildir!"

  1. Çiğdem (Ayçekirdeği)

İzmirli biri ay çekirdeğine asla “çekirdek” demez. Onun adı “çiğdem”dir.

"Alsancak Kordon’da otur çiğdem çitle, oh mis!"

  1. Asfalt (Siyah Çay)

Evet, yanlış duymadınız. İzmir’de demli siyah çaya asfalt denir.

"Asfalt gibi çay istiyorum, koyu olsun."

  1. Şamdan (Mumluk değil, Terlik)

Başka şehirlerde ‘şamdan’ deyince akla mumluk gelir. Ama İzmir’de bu kelime parmak arası terlik için kullanılır.

"Yaz geldi, şamdanları çıkardık."

  1. Kordon Yapmak

İzmir’de “Kordon yapmak”, sadece bir yere gitmek değil, Kordon’da yürümek, oturmak, sohbet etmek, belki biraz çiğdem çitlemek anlamına gelir.

"Hadi akşam Kordon yapalım."

  1. Kumru (Kuş Değil, Sandviç)

Kumru İzmir’de efsane bir sokak lezzetidir. Özel susamlı ekmeğiyle yapılan, bol kaşar, sucuk, salam ve turşuyla sunulan bir sandviçtir.

"Bostanlı Kumrucusu’ndan bir kumru patlatalım mı?"

  1. Süpürge (Saç Fırçası Değil, Kalın Kablolu Telefon Kablosu)

Bir dönem telefonların kalın kablolarına İzmirli gençler "süpürge kablosu" derdi. Günümüzde nostaljik bir kelime olarak espriyle kullanılıyor.

  1. Gırgırına (Lafına, Şakasına)

Bir şeyin "gırgırına" yapılması, onun ciddiye alınmadığını, eğlence amaçlı yapıldığını gösterir.

"Boşver, biz zaten gırgırına takıldık bu işe."

  1. Yandan Çarklı (Süslü, Gösterişli Kıyafet)

İzmirli gençler arasında kullanılan bir diğer eğlenceli deyim: "Yandan çarklı." Bu kelime genellikle fazla süslü ya da abartılı şeyler için söylenir.

"O nasıl elbise öyle, bildiğin yandan çarklı!"

İzmir’in Dili de Ruhu Gibi Sıcaktır

İzmir’in yerel kelimeleri, aslında bu şehrin ruhunu da yansıtır: samimi, eğlenceli, kendine has. Eğer İzmir’de yaşamıyorsanız bile bu kelimeleri bilmek, bir İzmirliyle daha yakın bağ kurmanızı sağlar.

Sen de İzmirliysen ya da İzmir’i seviyorsan, bu kelimeleri kullanmaktan çekinme. Çünkü İzmir’de “lafın gelişi” bile dostane bir sıcaklık taşır.